وقتی صحبت از باقلوا می‌شود، اولین چیزی که به ذهن همه می‌رسد باقلوای ترکیه ای است. همانطور که می‌دانید کشور ترکیه با فرهنگ غذایی غنی و ارزشمند خود توانسته به شهرت جهانی دست‌یابد؛ به طوری که غذاها و دسرهای ترکیه به یکی از جذابیت‌های گردشگری این کشور تبدیل شده‌اند.
با گسترش شهرت غذاها، دسرها و نوشیدنی‌های ترکیه، بسیاری از کشورها به دستور پخت برخی خوراکی‌های این کشور دست یافته و آنها را در منو رستوران‌های خود قرار داده‌اند. بین تمامی دسرهای موجود در سفره‌های مردم ترک، باقلوای ترکیه ای برای مردم ترکیه و گردشگران خارجی که به این سرزمین سفر می‌کنند، جایگاه ویژه‌ای دارد. شکل و طعم این دسر به قدری جذاب و وسوسه‌انگیز است که شما را وادار می‌کند در طول مدتی که در ترکیه هستید،به غیر از این خوراکی شگفت‌انگیز، چیز دیگری را برای صرف قهوه خود انتخاب نکنید.
بیشتر بخوانید: بهترین غذاهای ترکیه: معرفی کامل ۱۳ غذا و پیش غذای بی‌نظیر ترکیه
برای پختن باقلوای ترکیه ای، ابتدا خمیرهای بسیار نازکی را پهن کرده و داخل آن را، وابسته به نوع باقلوا، با پسته، فندق، گردو و بادام پر می‌کنند. پس از پخت، شیره یا شربت مخصوصی روی آن می‌ریزند. طعم خوب باقلوا، معمولا از این شربت سرچشمه می‌گیرد. به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌های باقلوا از شیره‌هایی با دستورالعمل خاص برای جذب مشتری استفاده می‌کنند.
ریشه کلمه باقلوا
با وجود تمام ادعاهایی که درمورد ریشه این دسر خوشمزه وجود دارد، اما باید بدانید که ریشه نام باقلوا و وردنه‌ای که خمیر باقلوا را با آن پهن می‌کنند هر دو به زبان ترکی باز می‌گردد. عده‌ای کلمه “باقلوا” را در زبان مغول، به معنی “بستن” میدانند. با نگاهی به تاریخ زبان ترکی، در می‌یابیم که فعل بستن در زبان مغول نیز از زبان ترکی قدیم، گرفته می‌شود.
کلمه “Baklava” در گذشته “Baklahu” به معنی “بغچه خمیری” بوده است که با گذشت زمان و تغییر تلفظ به باقلوای امروزی یا “باکلاوا” تبدیل شده است.
تاریخچه باقلوا
همانطور که گفتیم اگر در این زمینه تحقیق کرده باشید، خواهید دید که باقلوا تنها دسر کشور ترکیه نیست و در مدیترانه شرقی، منطقه بالکان و خاورمیانه نیز سالیان سال است که پخته می‌شود. مردم یونان، بلغارستان، ارمنستان، یهودیان و اعراب، باقلوا را به عنوان شیرینی سنتی خود میدانند. با نگاهی به تاریخ امپراطوری عثمانی خواهیم دید که این مناطق در گذشته تحت حکومت امپراطوری عثمانی بوده‌اند، بنابراین به راحتی می‌توان نتیجه گرفت که باقلوا دسری عثمانی است.
نان روزمره ترک‌های کوچ‌نشین خمیرهای یوفکایی بودند که روی ورقه‌های فلزی پخته می‌شدند که امروزه نیز در بسیاری از مناطق ترکیه از این خمیرها به عنوان نان استفاده می‌شود. ترک‌های کوچ‌نشین با قرار دادن خامه و عسل بین خمیرهای یوفکا، آن را شیرین کرده و شیرینی‌های گوناگونی با آن تهیه کردند که این شیرینی‌ها به عنوان ریشه اولیه باقلوا شناخته می‌شود.
باقلوای ترکیه ای در زمان امپراطوری عثمانی
محبوبیت باقلوا بین مردم به قدری زیاد بود که شهرت این دسر به کاخ پادشاه عثمانی نیز رسیده بود. پادشاه بعد از چشیدن طعم باقلوا، این دسر را به عنوان یکی از اصلی‌ترین خوراکی‌های سفره‌ها در مهمانی‌ها و مراسم مهم معرفی کرد. بنابراین باقلوا در تمام مراسم سلطنتی عثمانی به خوراکی ثابت سفره‌ها تبدیل شد.
مراسم و جشن مخصوص باقلوا
در اواخر قرن 17 هجری، شهرت و محبوبیت باقلوا به قدری بین مردن و سلاطین عثمانی افزایش یافت که جشن و مراسم مخصوصی برای باقلوا ایجاد شد. این مراسم که با شروع قرن 18 رایج شد، در اواسط ماه رمضان، برای بزرگداشت مقام سربازان کشور برگزار می‌شد.
باقلوای ترکیه ای چیست
باقلوا نوعی دسر بسیار محبوب و خوشمزه است که تقریبا در تمام جوامع خاورمیانه، مدیترانه شرقی، منطقه بالکان و قفقاز به عنوان نوعی شیرینی سنتی شناخته می‌شود. اگر به تاریخچه باقلوا نگاهی بیاندازید، خواهید دید بسیاری از کشورها، این شیرینی خوش‌طعم را متعلق به خود میدانند، اما در تاریخ 8 آگوست سال 2013، توسط کمیسیون اتحادیه اروپا، این شیرینی رسماً به عنوان شیرینی سنتی کشور ترکیه شناخته شد.
در این مراسم، برای هر 10 سرباز سینی بزرگی از باقلوا آماده شده و در سفره سلطنتی قرار می‌گرفت. پس از آنکه فردی زره‌پوش، اولین سینی را از جانسار پادشاه دریافت می‌کرد سایر سینی‌‌ها هرکدام توسط دو سرباز با راهپیمایی نظامی حمل می‌شد.
فرماندهان هر ارگان در جلوی صف‌ها و سربازان با سینی‌های پر از باقلوا و با مراسم نظامی از در کاخ خارج شده و به سمت پادگان می‌رفتند.
باقلوا در ترکیه
باقلوا در ترکیه بیشتر به عنوان شیرینی مخصوص شهر غازی آنتپ شناخته می‌شود. معروفترین و محبوب‌ترین نوع باقلوای ترکیه ای، باقلوایی است که در آنتپ پخته می‌شود. مواد داخل باقلوا نسبت به نوع باقلوا و شهری که در آن پخته می‌شود متفاوت است. برای مثال، در شهر آنتپ و در جنوب شرقی منطقه آناتولی معمولا مواد میانی باقلوا، پسته مخصوص آنتپ است.
این درحالی است که در مناطق اطراف دریای سیاه از فندق، در آناتولی مرکزی از گردو، در ساحل اژه از بادام و در ادرنه و تراکیا از کنجد به عنوان مواد میانی استفاده می‌شود. معمولا پر طرفدارترین نوع باقلوا، باقلوای پسته‌ای است اما به دلایل اقتصادی باقلوای گردویی نیز طرفداران زیادی پیدا کرده است.
در هر منطقه از کشور ترکیه مغازه‌های کوچک و بزرگ باقلوا فروشی وجود دارد که تعداد آنها حدود ۲۵ الی ۳۰ هزار مغازه و دکه است. طبق آمار موجود، روزانه بیش از 1100 تن باقلوا در ترکیه پخته می‌شود.
بیشتر بخوانید: راهنمای سفر به استانبول: صفر تا صد سفر به شهر رویایی دوقاره‌ای
سرو باقلوای ترکیه ای
سرو باقلوای ترکیه ای یکی از آدابی است که نسبت به شهر و سلیقه هر فرد به طور متفاوتی اجرا می‌شود. می‌توان باقلوا را ساده و به همراه چایی میل کرد و یا هنگام سرو در کنار آن بستنی ساده یا خامه گذاشت.
خمیر باقلوا، مواد میانی آن و شربتی که روی باقلوا ریخته می‌شود، پارامترهایی برای تشخیص کیفیت باقلوای ترکیه ای است. به گونه‌ای که خمیر یوفکا هرچه نازکتر، گردو و پسته میانی هرچه بیشتر و شربت آن هرچه جا افتاده‌تر باشد، باقلوا مرغوب‌تر است.
انواع باقلوای ترکیه ای
باقلواها بر اساس مواد میان خمیر، نوع برش و نوع خمیر به دسته‌های گوناگونی تقسیم می‌شوند.
تقسیم‌بندی انواع باقلواها بر اساس مواد میانی
- باقلوای پسته‌ای آنتپ
- باقلوای گردویی
- باقلوای فندقی
- باقلوای بادام
تقسیم‌بندی انواع باقلوا براساس نوع برش
- مربع
- مثلث
- تکه باقلوا
- برش هویج مانند
تقسیم‌بندی باقلوا براساس مواد تشکیل دهنده
- باقلوای خشک
- باقلوای خامه‌ای
- باقلوای شکلاتی
- باقلوای کرم‌دار
فواید باقلوای ترکیه ای
اولین فایده باقلوای ترکیه ای انرژی‌زا بودن آن است. باقلوا با شکر، آرد، روغن و خشکبار مختلفی که در داخلش دارد یکی از خوراکی‌های انرژی‌زا برای بدن است. علاوه بر آن، مواد میانی باقلوا، که معمولا خشکبار است، دارای ارزش غذایی فراوانی می‌باشد.
مضرات باقلوای ترکیه ای
باقلوا با وجود طرفداران فراوان و طعم بی‌نظیری که دارد، در مصرف طولانی و مستمر مضرات فراوانی نیز برای افراد به همراه خواهد داشت.
- میزان کالری بالای هر باقلوا، ممکن است باعث ایجاد بیماری‌های گوناگون و چاقی در افراد شود.
- عده‌ای از مردم ممکن است به خشکبارهایی مانند پسته، فندق و گردو حساسیت داشته و با خوردن باقلوا دچار مشکل شوند.
- باقلوای ترکیه ای با شربتی که از شکر تهیه می‌شود حدود 35% شکر داشته و برای بیماران دیابتی بسیار مضر است.
یک دسر فوق‌العاده خوشمزه
در این مقاله به معرفی معروفترین دسر ترکیه، یعنی باقلوای ترکیه ای پرداختیم. طعمی بی‌نظیر که در کنار چایی یا قهوه ترک لذت فراوانی برای شما به ارمغان می‌آورد. توصیه می‌شود در سفرهای آتی‌تان به این کشور زیبا از طعم خوب این دسر غافل نشوید.