قبل از دیدن کاخ سلطان احمد استانبول را ترک نکنید! 

یکی از جذاب‌ترین و دیدنی‌ترین مناطق شهر استانبول که بارها و بارها نامش را از تورلیدرها خواهید شنید، منطقه سلطان احمد است. تا کنون بسیاری از مکان‌های دیدنی استانبول را چه در قالب ویدیو و چه در قالب پست‌های طولانی در وب‌سایت و اینستاگرام یرینو به شما عزیزان معرفی کرده‌ایم. نوبتی هم که باشد این بار نوبت گشت و گذار در کاخ سلطان احمد استانبول است.

این بار قضیه کمی متفاوت است. تمام بناهایی را که قبلا در استانبول شناخته‌اید کنار بگذارید. در این مطلب می‌خواهیم شما را با خاص‌ترین و پربازدیدترین بنای این شهر یعنی مسجد سلطان احمد آشنا کنیم. این مسجد بیشتر از این‌که به منظور زیارت بنا شود، برای نشان دادن قدرت سلطان احمد اول بنا شد. سلطان احمد از معمار معروف ترکیه خواست تا مسجدی بسازد که از هر سمت استانبول دیده شود و نام خودش را روی آن مسجد نهاد.

بیشتر بخوانید:‌معرفی مسجد ایاصوفیه: مسجدی قدیمی‌تر از خود اسلام!

مسجد سلطان احمد استانبول تنها مسجد امپراطوری عثمانی است که دارای 6 مناره است. از دیگر جاذبه‌های این مسجد می‌توان به استفاده از 20000 چینی فیروزه‌ای در داخل مسجد اشاره کرد که گردشگران خارجی به آن لقب ” مسجد آبی (کبود)” داده‌اند. این دو ویژگی باعث شده است که عده زیادی، هم از مردم ترکیه و هم از مردم سایر کشورها، به ساخت این بنا اعتراض کنند.

مردم ترکیه به خاطر ریخت‌وپاش‌های پادشاهان عثمانی که از پول آن‌ها برای خودشان مسجدهای مجلل می‌ساختند ناراحت بودند. از طرف دیگر، جامعه مسلمان نیز از وجود 6 مناره در مسجد ناراضی شده بودند؛ چرا که تنها بنای دارای 6 مناره تا قبل از ساخت مسجد سلطان احمد، مسجد کعبه بود. این اعتراضات گسترده باعث شد سلطان احمد به فکر ساخت هفتمین مناره در کعبه بیافتد. در ادامه همه این موضوعات جذاب را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت. امیدواریم پس از خواندن این مقاله شما نیز به اندازه ما از گشتن در کاخ سلطان احمد استانبول لذت برده باشید.

ویژگی‌های منحصربفرد کاخ سلطان احمد استانبول

از مهم‌ترین بناهای این کاخ مسجد سلطان احمد  است که حتما باید قبل از ترک استانبول، سری به آن بزنید؛ البته قبل از این که به مسجد سلطان احمد در استانبول بروید باید حتما نکاتی را رعایت کنید. این نکات را نمی‌توان به عنوان قوانین ورود به کاخ سلطان احمد استانبول شناخت اما به نوعی تبدیل به عرف و آداب و رسوم ورود به این مکان عظیم شده‌اند.

• نوع پوشش

مسجد سلطان احمد همان‌طور که از نام آن پیداست از همان ابتدا محلی برای عبادت بوده‌است. نوع پوشش مردمی که به زیارت این بنای اعجاب‌انگیز می‌روند، باید متناسب با جایگاه دینی این بنا باشد. مردم معمولا، هم در محوطه مسجد و هم در داخل مسجد باید پوشش مناسبی داشته باشند.

شما نمی‌توانید با لباس‌های کوتاه و بدون آستین و حجاب وارد این مسجد شوید. به خاطر همین موارد، در روزهای تابستان باید حواستان به این موضوع باشد. این موضوع ممکن است برای بسیاری از توریست‌ها و گردشگران تازگی داشته و شاید آن‌ها به قوانین موجود واقف نباشند؛ به همین دلیل در ورودی مسجد محلی ایجاد شده است که گردشگران می‌توانند از آن‌جا لباس‌هایی مانند چادر تهیه کنند و به داخل مسجد بروند. پس از اتمام زیارت‌ می‌توانید چادرها را به همان محل برگردانید. بدیهی است که این چادرها زیاد تمیز و ضدعفونی شده نیستند؛ بنابراین اگر به این موضوع حساسیت دارید بهتر است پوشش‌تان را مناسب برای ورود به مسجد انتخاب کنید.

• سکوت

یکی از اساسی‌ترین نکاتی که هنگام ورود به مراکز عبادتی و زیارتی ترکیه باید رعایت کنید، سکوت است. کاخ سلطان احمد استانبول به دو بخش تقسیم شده‌است؛ یک قسمت مخصوص عبادت و بخش دیگر برای گردشگران می‌باشد. جدا شدن قسمت عبادتی باعث شد که عبادت‌کنندگان فارغ از سروصدای توریست‌ها بتوانند با خیال راحت به عبادت بپردازند.

• صف‌های طولانی

ورود به این مسجد بدون بلیط و هزینه انجام می‌گیرد. همین امر باعث می‌شود که در روزهای تعطیل و زمان‌هایی که توریست‌های زیادی به استانبول مراجعه می‌کنند، صف‌های طولانی تشکیل شود. به همین خاطر باید صف‌های طولانی برای ورود به مسجد سلطان احمد را تحمل کنید.

• ماه‌های رمضان

از جمله رسوم بسیار جذاب مسجد سلطان احمد، افطاری‌های رمضان است. یکی از چادرهای افطاری که توسط شهرداری در شهر برپا می‌شود، در میدان سلطان احمد قرار دارد. هنگام اذان عده زیادی در این میدان جمع می‌شوند و دور هم افطار می‌کنند.

تاریخچه مسجد سلطان احمد

سلطان احمد اول، دستور می‌دهد مسجدی بنا شود که از هر طرف استانبول مردم بتوانند بنای آن را ببینند. سلطان احمد اول که در 14 سالگی به پادشاهی رسیده بود پس از 5 سال حکومت، یعنی در 19 سالگی‌اش چنین درخواست عجیبی از معماران معروف ترکیه داشت.

این درخواست باعث شد که چالش و هیاهویی بین مردم به وجود آید. نکته جالبی که وجود داشت این بود که خواسته‌های سلطان احمد تنها با عظمت و بزرگی بنا محدود نمی‌شد. او به همان اندازه که روی معماری مسجد تاکید داشت به هنر استفاده شده در آن نیز اهمیت می‌داد. همین امر باعث شد که معمار صدف‌کار، محمد آقا، شروع به ساختن مسجدی خاص و رقابت با مساجد ایاصوفیه  کند.

تاریخ ترکیه در دوران امپراطوری عثمانی، قرن 17، بیانگر نوسانات اقتصادی و ضرر و زیان‌های مالی در ترکیه بود. حتی در این دوران دولت ترکیه به دلیل اوضاع نابسامانی که داشت، قسمتی از خاک ترکیه را نیز از دست داده بود. همین مساپل باعث ایجاد شورش‌هایی در آناتولی شده بود. درخواست ساخت مسجدی مجلل دقیقا با این وضعیت متزلزل اقتصادی مصادف شد.

تصور کنید در چنین دورانی، پادشاه دستور ساخت یک مسجد عظیم و بسیار مجلل را می‌دهد. قسمت بد ماجرا این‌جاست که مسجد سلطان احمد از غنایم جنگی ساخته نمی‌شد؛ مستقیما از خزانه دولت برای ساخت این مسجد استفاده شده بود. این موضوع باعث عکس‌العمل‌های منفی عموم مردم شد.

ساخت این مسجد چندین سال به طول انجامید. براساس روایت‌هایی که مردم قدیمی ترکیه می‌گویند، در روزهای آخر ساخت بنا، خود سلطان احمد به همراه کارگران کار کرده و به آنها کمک می‌کرد. در سال 1917 سلطان احمد اول، در 27 سالگی، درگذشت؛ مقبره او را در بخشی از مسجد سلطان احمد استانبول ساختند . با وجود این‌ که مردم ابتدا جبهه‌گیری عجیبی نسبت به این مسجد داشتند اما امروزه همه آن را به عنوان نمادی از شهر استانبول می‌دانند و برای زیارت مقبره سلطان احمد و تماشا کردن این بنای اعجاب‌انگیز، در صف‌های طولانی ورود منتظر می‌مانند.

بیشتر بخوانید: معرفی کاخ دولما باغچه: بزرگترین کاخ پادشاهی ترکیه و بنایی بی‌نهایت جذاب

وجود 6 مناره بی‌احترامی به کعبه است. سلطان مجبور می‌شود مناره هفتم را برای کعبه بسازد!

در دوران امپراطوری‌های ترکیه، هر پادشاه و سلطانی که برای خودش مسجدی بنا می‌کرد؛ ناخودآگاه به رقابت با سایر مساجد موجود در شهر می‌پرداخت. ایاصوفیه با مسجد سلطان سلیمان در رقابت بود و مسجد سلطان احمد نیز از در رقابت با ایاصوفیه وارد شد. سلطان احمد به دلیل احترام به نیاکانش مسجد را در رقابت با مسجد سلطان سلیمان نساخت و تنها دستور ساخت یک مسجد خاص با 6 مناره و جذاب‌تر از ایاصوفیه را صادر کرده بود

وجود ششمین مناره از یک طرف زیبایی و عظمت بی‌نظیری به مسجد داده بود و از طرفی در طول امپراطوری‌های عثمانی اولین بار بود که این اتفاق می‌افتاد. اولین اتفاقات همیشه توجه عده بیشتری را به خود جلب می‌کنند. وجود 6 مناره در مسجد سلطان احمد استانبول نیز باعث همین جلب توجه در کوتاه‌ترین زمان شد. مسلمانان این کار را بی‌احترامی به عظمت و شان مسجدی که در مکه بود می‌دانستند. این اعتراضات تا زمانی که سلطان احمد اول دستور ساخت هفتمین مناره برای مسجد کعبه را داد، ادامه داشت. سلطان با این کار توانست دوباره محبوبیتی بین مردم ترکیه به دست آورد.

عده‌ای می‌گویند سلطان در ابتدا می‌خواست مناره‌های مسجد را از طلا بسازد اما این کار بسیار بیشتر از بودجه دولت برای ساخت بنا بود. در زبان ترکیه به طلا “آلتین” و به عدد شش “آلتی” می‌گویند. عده‌ای بر این باورند که سلطان اصلا نمی‌خواست مسجدش 6 مناره داشته باشد تنها خواسته او مناره‌های طلایی بود؛ اما زمانی که به معمار گفته بود آلتین مناره او به اشتباه آلتی مناره شنیده بود.

کاخ سلطان احمد که در سال‌های بین 1590 تا 1617 ساخت آن به طول انجامید از بناهای متعددی تشکیل شده بود که امروزه کاربری برخی از آنان تغییر کرده است. این کاخ شامل مسجد، قصر سلطان (امروز به عنوان موزه فرش از آن استفاده می‌شود.)، مکتب سیبیان، مدرسه، دارالشفا، عمارت (امروزه به عنوان یکی از بناهای دانشگاه مارمارا در اختیار دانشجویان قرارگرفته)، مقبره‌ها و عمارت پذیرایی از مهمانان سلطان می‌شد. با وجود تمام این بناهای مجللی که در کاخ وجود داشت، توجه بیشتر مردم همیشه به مسجد بود.

کاخ سلطان احمد که در سال‌های بین 1590 تا 1617 ساخت آن به طول انجامید از بناهای متعددی تشکیل شده بود که امروزه کاربری برخی از آنان تغییر کرده است. این کاخ شامل مسجد، قصر سلطان (امروز به عنوان موزه فرش از آن استفاده می‌شود.)، مکتب سیبیان، مدرسه، دارالشفا، عمارت (امروزه به عنوان یکی از بناهای دانشگاه مارمارا در اختیار دانشجویان قرارگرفته)، مقبره‌ها و عمارت پذیرایی از مهمانان سلطان می‌شد. با وجود تمام این بناهای مجللی که در کاخ وجود داشت، توجه بیشتر مردم همیشه به مسجد بود.

بیشتر بخوانید: موزه های استانبول: معرفی 5 موزه فوقالعاده برای علاقمندان به تاریخ و هنر

در قسمت ورودی حیاط غربی مسجد زنجیری از گذشته کشیده شده‌است. این زنجیر استفاده خیلی خاص و جالبی دارد. در گذشته پادشاه با اسب وارد حیاط می‌شد. برای ورود از این قسمت مجبور بود سرش را خم کرده و از زیر زنجیر عبور کند. همین کار نمادی برای احترام به مسجد بود؛ یعنی حتی اگر پادشاه هم وارد شود باید به این مکان عبادتی احترام گذاشته و سر خم کند.

در این مقاله مجالی برای بررسی ویژگی‌های معماری کاخ سلطان احمد استانبول نبود؛ اما سعی کردیم جذاب‌ترین ویژگی‌های سمبل عظیم استانبول را به شما عزیزان معرفی کنیم. امیدواریم شما نیز به اندازه ما از  دانستن ویژگی‌های منحصربفرد مسجد و کاخ سلطان احمد استانبول، لذت برده باشید.

آیا تا به حال تجربه زیارت این مسجد بی‌نظیر را داشته‌اید؟

به نظر شما منحصربفردترین ویژگی مسجد سلطان احمد چیست؟